Caffeine là một hợp chất tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống, như cà phê, trà, cacao và các loại nước ngọt có ga. Với khả năng kích thích, caffeine đã trở thành thành phần phổ biến trong các thức uống tăng cường năng lượng. Tuy nhiên, việc sử dụng caffeine cũng gây ra nhiều tranh cãi về tác dụng của nó đối với sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về caffeine là gì, từ cơ chế tác động đến lợi và hại của nó đối với cơ thể con người.
Caffeine là gì?
Caffeine là một chất đắng tự nhiên có trong hơn 60 loại cây như:
- Hạt cà phê
- Lá trà
- Quả kola, được dùng để làm gia vị cho nước giải khát cola
- Quả cacao, được dùng để sản xuất các sản phẩm sô cô la.
Ngoài ra còn có caffeine tổng hợp (tạo ra bởi con người) được thêm vào một số loại thuốc, thực phẩm và đồ uống. Ví dụ, một số loại thuốc giảm đau, thuốc cảm lạnh và các loại thuốc không kê đơn để tăng sự tỉnh táo chứa caffeine tổng hợp. Các loại đồ uống năng lượng và kẹo cao su cũng chứa caffeine tổng hợp.
Hầu hết mọi người uống caffeine từ các loại đồ uống. Lượng caffeine trong các loại đồ uống khác nhau có thể khác nhau rất nhiều, nhưng thông thường là:
- Một cốc cà phê 8 ounce: 95-200 mg
- Một lon nước ngọt có gas 12 ounce: 35-45 mg
- Một lon nước tăng lực 8 ounce: 70-100 mg
- Một cốc trà 8 ounce: 14-60 mg.
Caffeine ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể?
Caffeine ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể của bạn. Nó:
- Kích thích hệ thần kinh trung ương, giúp bạn cảm thấy tỉnh táo hơn và có năng lượng hơn.
- Là một loại thuốc lợi tiểu, giúp cơ thể bạn loại bỏ muối và nước thừa thông qua việc đi tiểu.
- Tăng sự phóng thích axit trong dạ dày của bạn, đôi khi gây ra khó chịu hoặc chứng ợ nóng.
- Có thể làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu canxi trong cơ thể.
- Tăng huyết áp của bạn
Sau một giờ sử dụng caffeine, nó đạt đến mức độ cao nhất trong máu của bạn. Bạn có thể tiếp tục cảm thấy tác dụng của caffeine trong 4 đến 6 giờ.
Các tác dụng phụ của quá nhiều caffeine là gì?
Nếu tiêu thụ không quá 400mg caffeine mỗi ngày thì đối với hầu hết mọi người thì không có hại. Tuy nhiên, nếu bạn tiêu thụ quá nhiều caffeine, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như:
- Sự bồn chồn và run tay
- Khó ngủ
- Đau đầu
- Chóng mặt
- Nhịp tim nhanh
- Mất nước cơ thể
- Lo lắng, lo âu
- Phụ thuộc, nghĩa là bạn cần phải dùng nhiều hơn để đạt được kết quả tương tự.
Một số người nhạy cảm hơn với tác động của caffeine so với những người khác.
Nước tăng lực là gì và tại sao chúng có thể là một vấn đề?
Nước tăng lực là các đồ uống có chứa caffeine được thêm vào. Lượng caffeine trong nước tăng lực có thể thay đổi rất rộng, và đôi khi nhãn hàng trên đồ uống không cung cấp cho bạn lượng caffeine thực sự có trong sản phẩm. Nước tăng lực cũng có thể chứa đường, vitamin, thảo dược và các loại bổ sung khác.
Các công ty sản xuất nước tăng lực cho rằng các loại đồ uống này có thể giúp tăng cường sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất thể chất và tinh thần. Điều này đã làm cho nước tăng lực được nhiều thanh thiếu niên và người trẻ tuổi ở Mỹ yêu thích. Tuy nhiên, chưa có đủ dữ liệu cho thấy nước tăng lực có thể cải thiện sức mạnh hay sức đề kháng. Nhưng điều chúng ta biết là nước tăng lực có thể nguy hiểm vì chúng có lượng caffeine lớn. Vì chúng còn chứa nhiều đường, nên chúng có thể gây tăng cân và tồi hơn cho bệnh tiểu đường.
Đôi khi, các bạn trẻ kết hợp nước tăng lực của họ với cồn. Kết hợp cồn và caffeine là rất nguy hiểm. Caffeine có thể làm ảnh hưởng đến khả năng nhận ra mức độ say của bạn, từ đó dẫn đến việc uống nhiều hơn. Điều này cũng khiến bạn dễ ra những quyết định sai lầm.
Ai nên tránh hoặc hạn chế caffein?
Để đảm bảo sức khỏe của bạn, hãy hỏi lời khuyên từ bác sỹ của bạn về việc giới hạn hoặc tránh sử dụng caffein nếu:
- Bạn đang mang thai vì caffein có thể vượt qua bán cầu thai và ảnh hưởng đến sức khỏe của em bé.
- Bạn đang cho con bú vì caffein có thể truyền qua sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của con bạn.
- Bạn bị rối loạn giấc ngủ hoặc mất ngủ.
- Bạn bị đau đầu, đặc biệt là đau đầu kinh niên hoặc lo lắng.
- Bạn bị GERD hoặc loét.
- Bạn bị rối loạn nhịp tim hoặc bị huyết áp cao.
- Bạn sử dụng một số loại thuốc hoặc chất bổ sung, bao gồm chất kích thích, một số loại thuốc kháng sinh, thuốc trị hen suyễn và thuốc trợ tim. Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để biết liệu caffein có tương tác với bất kỳ loại thuốc hay chất bổ sung nào mà bạn đang sử dụng hay không.
- Bạn là một đứa trẻ hoặc thiếu niên. Trẻ em không nên sử dụng caffein nhiều như người lớn vì chúng có thể đặc biệt nhạy cảm với tác dụng của caffein.
Qua bài viết trên hy vọng bạn đã biết caffeine là gì? Các tác dụng của caffeine và ai nên hạn chế sử dụng nó. Qua đó bạn có thể điều chỉnh hợp lý khi sử dụng các loại nước uống có caffeine.
Nguồn tham khảo medlineplus.gov